«من گاهی راجع به مسائل حوزه علمیه فکر می کنم، حقیقتا یک حالت سراسیمگی پیدا می کنم.»[1] این عبارات آیت الله خامنه ای است. ایشان در مسأله تحقیق و پژوهش در حوزه نیز دغدغه های بسیاری دارند و بارها آن را بیان کرده اند. ایشان در جایی دیگر عنوان کردند که اگر تقسیم بودجه کشور یا اولویت های آن در اختیار رهبری بود، بدون شک بنده جزء اولین اولویت ها، اولویت تحقیق و علم را معین می کردم.[2] رهبری بر این باورند که به هر میزان هم به عرصه تحقیق و پژوهش اهتمام بورزیم، باز هم کم است و راه طولانی در پیش داریم.[3] اهتمام ایشان به امر پژوهش به گونه ای است که عنوان می کنند «آن کسانی که در دانشگاه ها، مراکز تحقیقی، مراکز علمی را می خواهند از علم و از تحقیق و پژوهش دور کنند، برای دشمن کار می کنند، دشمن بیشترین جایزه را حاضر است به این افراد بدهد.»[4] با این دغدغه مندی و رویکرد است که آیت الله خامنه ای به بحث از تحقیق و پژوهش نظر می کنند. مسأله پژوهش های حوزوی اما یکی از مواردی است که ایشان بر آن انگشت تاکید نهاده اند و اسلوبی را نیز عرضه داشته اند.
هدف گذاری در پژوهش
آیت الله خامنه ای بر این مسأله تاکید دارند که در امر پژوهش، می باید هدف ها مشخص باشد و بدون التفات به هدف، قدمی برداشته نشود. توصیه ایشان این است که: «شما هدف را این قرار بدهید که ملت و کشور شما در یک دوره ای بتواند مرجع علمی و فناوری در همه دنیا باشد. شما کاری کنید که در یک دوره هایی هر دانشمندی اگر بخواهد به آخرین فراورده های علمی دست پیدا کند، ناچار باشد زبان فارسی را -که شما اثرتان را به زبان فارسی نوشته اید- یاد بگیرد. همچنان که امروز شما برای دستیابی به فلان علم مجبورید فلان زبان را یاد بگیرید تا بتوانید کتاب مرجع را پیدا کنید و بخوانید، شما کاری کنید که در آینده کشور شما یک چنین وضعی پیدا کند و می توانید.»
آیت الله خامنه ای همچنین عنوان می کنند که «شما برای خودتان یک نقش تاریخی و ملی تعریف کنید، نه یک نقش شخصی. وقتی انسانی نقش شخصی برای خودش تعریف می کند، هدف او این می شود که به آن ثروت برسد، به شهرت برسد، همه او را بشناسند، همه او را احترام کنند، این می شود هدف. به این چیزها هم که رسید، دیگر کاری ندارد، انگیزه ای برایش باقی نمی ماند. اما انسان وقتی برای خودش یک نقش ملی، یک نقش تاریخی تعریف کرد، وضع فرق می کند. شما باید آینده و تاریخ کشور را در نظر بگیرید و ببینید این ملت به کجا باید برسد و شما امروز در کجای این چرخه و این ریل عظیم قرار دارید.»
